Skip Navigation LinksThe-Story-of-the-EMU-KAY-Project

Mahçup Bir Hayvanseverlikten Hayvan Dostu Kampüs’e: DAÜ KAY Projesi’nin Öyküsü


Hanife Aliefendioğlu, Türkan Ulus-Uraz ve Faika Güresun

Akdeniz'in bu uzak köşesi Kıbrıs adasında tarihi ve kültürel zenginlikleriyle Gazi Mağusa, onu adanın ve bölgenin bir eğitim merkezi haline getiren Doğu Akdeniz Üniversitesi(DAÜ) Kampüsü neredeyse yarım asırdır birlikte yaşıyor. Bu kent ve kampüs içiçeliği tıpkı kent sokaklarını olduğu gibi kampüsü de çok sayıda sahipsiz kedi ve köpeğe ev sahipliği yapar hale getiriyor.

Bu canlıların bazılarının yaşlı veya hamile olduğu, doğurduğu veya artık bakılamayacağı için çevre halkı, personel veya öğrenciler tarafından terkedildiğini biliyoruz. Sokakta yaşamak zorunda kalanların kimi buradaki su imkanı ve yemek kokularına  geliyor, kampüsü evi belliyor. Her durumda kampüsümüzün 70-80 köpek sakini oluyor.  Kedilerin sayısını bilmek mümkün değil, köpeklerden kaçmak için ücra köşeleri seçiyorlar, zaman zaman ortaya çıkıyorlar.

Bizler, daha önce bir hayvan ile teması olmuş veya olmamış DAÜlüler olarak bulunduğumuz her mekanda yakınımızda olan köpek ve kedilerle yemeklerimizi paylaşırken, gizli köşelere onlar için su bırakırken birbirine rastlamış küçük bir ekibiz. Daha sonra güçlerimizi birleştirmek ve kampüste yaşayan hayvan dostlarımıza asgari bir yaşam kalitesi sunmak üzere 2012 yılında Kısırlaştır-Aşılat-Yaşat (KAY) Projesini başlattık. Ekibimizde Hanife Aliefendioğlu, Fayka Güresun ve Türkan Ulusu-Uraz ve isimlerini sayamayacağımız çok sayıda öğrenci yer alıyor. (Daha Önce Sevdiye Toker ve Esen Gürdal da bizimleydiler).



 Öykümüz, 2012 yılında DAÜ Rektörlüğü ve Tarım Bakanlığı arasında bir protokol imzalanmasını sağlamamızla başladı. Bu protokole göre G. Mağusa Veteriner Şubesi'ndeki bir ekip kampüsten getirilen köpeklerin kısırlaştırmasını yapmaya başladı, kısırlaştırılanlar küpelendi. Bunun için Veterinerlik Birimi'nde bir odayı DAÜ Teknik İşler Müdürlüğü yenilendi  ve hijyejik bir ameliyat ortamı sağladı. Birimde, ayrıca operasyon sonrası bakım için proje ekibine de bir oda verildi. 


Eş zamanlı olarak bir taraftan kısırlaştırma ve sonrası bakımlarını sağlayarak kampüsteki yaşamlarını da iyileştirilmeye ve düzenli beslenmeleri yapılmaya başlandı. Tarım Bakanlığı ile protokolün sonlanmasının ardından Bir süredir patili dostlarımız düzenli olarak kısırlaştırılmak üzere anlaşmalı veterinerimize gidiyorlar.

Projemiz sayesinde DAÜ Rektörlüğü tarafından kampüsteki patili dostlara kuru mama desteği sağlanıyor. 2012 Mart'ından bu yana her akşam DAÜ Hayvanlara Yardım Kulübü üyesi olan gönüllü öğrenciler önceden belirlediğimiz besleme ve sulama noktalarına üniversitenin açık olduğu zamanlarda yemekhane atıklarını, tatil zamanlarında ise kuru mama bırakıyorlar. Yazları 15 günde bir kış aylarında ise ayda bir iç ve dış parazit tedavileri yapılıyor. Bu süreçte, proje gönüllüleri olarak gördük ki yumuşak Akdeniz iklim şartlarına rağmen hayvan dostlarımızın sokaktaki ömürleri çok kısa. Bazılarını ne yazık ki  trafik kazası, zehirlenme, mikrobik rahatsızlıklar, distemper, leismania, .. gibi hastalıklardan kaybettik.

Projenin başladığı Mart 2012'den bu güne 500'ü aşkın köpeği kısırlaştırdık. Birçoğu zamanla kendilerine kent içinde başka yerler seçti. Hasta, yaşlı, saldırgan hayvan dostlarımızı geçici olarak tuttuğumuz ve önceleri DAÜ Çevre ve Temizlik İşleri Müdürlüğü'nün personeli ve son iki yıldır tamamen proje üyeleri ve gönüllü öğrencilerimizin desteği ile yürüttüğümüz bir bakım istasyonumuz var.

 Kısırlaştırılıp kampüse salınmasına rağmen geçici bakım istasyonunun kapısını terketmeyen bir çok dostumuz var. Bunlar arasında sevgili dostumuz 'Dursun'u da maalesef distemper yüzünden kaybettik. Saldırgan olduğu için yakalamakta zorlandığımız ancak sonra dost olduğumuz 'Raşit', geçici barınakta ömrünü son yıllarını huzur içinde yaşadı. 'Memur' ve 'Asistan' sağlık sorunları nedeniyle geçici barınağımız uzun süreli konukları oldular.

Projemiz süresince üç rektör ve ekibi bize destek oldu. Proje başladığında Prof. Dr. Abdullah Öztoprak ve ekibi rektörlük ofisindeydi. Ardından gelen ekip Prof. Dr. Necdet Osam kampüsün hayvan dostu bir kampüs olduğunu kamuıyuna duyurdu. Şu andaki rektörümüz Prof. Dr. Aykut Hocanın ve ekibi de projemize maddi ve personel desteği sağlamaya devam ediyor.


Salgından önceki son 2019 bahar festivali patili dostlarımıza adanmıştı. Hepimiz için çok zorlu geçen salgın günlerinde patili dostlarımızı yalnız bırakmadık. Hergün onları beslemeye, başlarını okşamaya devam ettik. Yemekhaneler ve kafeteryalar kapalı olduğu için mama desteğine ihtiyaç duyduk. Rektörlüğün kuru mama desteğine ek olarak sendikamızın DAÜ-SEN yaş mama desteği halen sürüyor. 

Bazı patili dostlarımız insan dostlarına katılıp kampüsten ve adadan ayrıldılar.  Önce insan sıcağına ve yuvaya kavuşup sonra terkedilenler de var. Bazı öğrencilerimiz patili dostlarını Türkiye'deki ailelerinin yanına götürürken başka ülkelere gidenler de var. İki dostumuz Sam ve Moose ABD Kaliforniya'ya gittiler.


 Dostumuz Patik insan dostu Tibet ile birlikte artık Fransa'da yaşıyor. Bildiğimiz ve bilmediğimiz yüzlerce patili dost ülkenin çeşitli kentlerinde bir aileye kavuşturuldu.

Salgından önce kampüsümüzde “Satın  Alma, Sahiplen" temalı çeşitli farkındalık yürüyüşleri düzenledik. İki kez HAÇİKO'dan Ömür Gedik konuk ettik. DAÜ Portalında tüm personelin maaşlarından bağışlayacağı miktarı muhasebe birimine ileten bir buton var. Rektörlüğümüz harcamalarımız için özel bir bütçe ayırdı.

Ortak dersliklerin olduğu binamız CL'nin etrafında, yurtlar bölgesinde, kafeterya ve büfelerin olduğu noktalarda çok sayıda kedi ve köpeği yanı başınızda görebilirsiniz. Rektörlük binasında bir ayağını iki aylıkken kaybetmiş Candost sizi karşılar.  Mezuniyet törenimizde, konserlerde yürüyüş ve gösterilerde hayvan dostlarımız hep yanımızdadır. Kampüste sarı küpeli dostlarımızın temiz ve bakımlı olduğu ve saldırgan olmadığı artık biliniyor. Kampüste dolaşırken sizi tanıyanlar koşarak yanınıza gelebilir ve gideceğiniz yere kadar size eşlik eder. Birçok hayvan dostumuz iğne olurken ve serum alırken patilerini tutmamızı, başlarının okşamamızı bekler.


DAÜ Hayvan Dostu Kampüs olduğunu ilan ettikten sonra daha kurumsal bir destek almaya başladık. Kendi araçlarımızla taşıdığımız kuçuları artık DAÜ Güvenlik Birimi'nin sağladığı bir araçla veterinere transfer edebiliyoruz. Üzerinde DAÜ Çevre İşleri'nin logosu olan su kapları kampüsün her yerinde görülebilir. Mağusa'da bir veteriner dostumuz Çise Seymen kampüste ve klinikte hasta ve yaralı dostlarımızın bakımını yürütüyor. 

Bir zamanlar bazı kent ve üniversitemiz sakinlerinin  fazlalık olarak gördüğü hayvan dostlarımızı kampüs sakini haline getirebildiğimiz için mutluyuz.



Sadece hayvanları pis ve tehlike bulup şikayet edenlerin değil, patili dostların dolaştığı bir kampüste yaşamanın bir şans olduğunu düşünenlerin sesini duyurabildiğimiz için de mutluyuz. 

DAÜ KAY Projemiz ve Hayvanlara Yardım Klübü'nün yarattığı farkındalıkla çoğumuz, 'Mahçup Bir Hayvansever' olmaktan 'HAYVAN DOSTU KAMPÜS'ün gururlu bir üyesi olduk. Klüp üyelerimiz ve gönüllülerimizin yanısıra, öğenci, öğretim elemanı ve çalışanlarıyla tüm kampüs sakinleri, içtenlikle bu hayvan dostu ortamın sürdürülmesi için emek veriyorlar. Öğrencilerimiz ve personelimiz patili dostlarla yanyana dünyanın yalnızca bizim olmadığı farkındalığıyla hareket ediyor. İnanıyoruz ki patili dostlarımız da merhamet, vicdan ve sorumluluk ve karşılıksız sevgi duygusu ile hareket eden insanların olduğu bir ortamda mutlular. Doğu Akdeniz Üniversitesi yönetimine ve tüm birimlerine, Hayvanlara Yardım Kulübü üye ve gönüllülerine ve tüm DAÜ sakinlerine çok teşekkürler. 


DAÜ Web Siteleri